Bàn về chuyện đi thang máy ở trung tâm thương mại và các tòa nhà, vuthuylove, một thành viên trên diễn đàn Webtretho kể: "Thang máy chỗ văn phòng mình nó đã chậm thì chớ, nhưng mà á, có bà đi từ trên xuống ngay tầng dưới cũng chờ thang trong khi thang bộ ở ngay sau lưng bà ấy. Có lần mình đi chỉ từ tầng 7 xuống sảnh, lúc ở tầng 7 chỉ có mình mình, tới tầng 6 thì một chị chui vào để đi xuống tầng 5, tới tầng 5, chị kia ra rồi anh khác vào bấm tầng 2, thang chưa tới tầng 2 mà mới tới tầng 4 thì lại mở ra cho một người khác vào để... xuống tầng 3! Tóm lại là dừng lại ở tất cả các tầng luôn, vừa tức vừa buồn cười! Còn chuyện thang mở, người bên trong chưa ra người bên ngoài đã ào vào thì là chuyện muôn thuở rồi, chán không buồn nói!".

Báo Đất Việt cũng có bài viết "Câu chuyện thang máy muôn thuở của người Việt" và nêu: "Một bộ phận người Việt lại có tính nóng nảy, hay sốt ruột, họ là những người sử dụng thang máy nhiều nhất, hầu hết rơi vào sinh viên, dân văn phòng...

Tuy đầm công sở, quần tây, áo sơ mi, những bộ trang phục lịch sự, nhưng văn hóa sử dụng thang máy lại không có. Họ đứng đợi thang máy với tâm trạng bồn chồn, và chỉ chực đợi cửa thang máy mở ra và xông vào như thế không nhanh thì thang máy sẽ đóng mất.

Cái cửa thang máy nó rất nhỏ, mà người ra, người vào cùng một lúc, tất cả trở lên lộn xộn. Đứng đợi cho người bên trong thang máy ra hết rồi mình mới thong thả bước vào, một số người không chịu làm điều này. Thói quen đứng sát vào thang máy của nhiều người gây nhiều bất tiện và phiền phức cho người bên trong khi muốn bước ra thì không còn chỗ mà bước. Việc đứng mặt đối mặt với cái thang máy như thế, còn gây ra cảm giác lúng túng, bất ngờ cho người ở bên trong khi cửa thang máy mở".

Bài viết còn kể ra vô vàn những thói xấu khác trong thang máy: "Vấn đề ở một số người khi bước vào thang, không có ý thức đứng gọn vào, những người này có xu hướng đứng chặn ở cửa, người bên trong muốn ra lại phải lên tiếng “Làm ơn cho qua”, rồi nhích người qua một bên. Mặc dù bên trong thang máy không đông, chỉ khoảng 2,3 người, nhưng vẫn có người đứng chắn cửa.

Một thói xấu đó là nghe điện thoại, nói chuyện trong thang máy mà lại không để ý đến những người xung quanh, vẫn biết bên trong thang máy sóng điện thoại yếu, nhưng liệu có nhất thiết phải gào lên qua điện thoại? Lại có mấy chị em nói chuyện quá vô tư về các vấn đề nhạy cảm khi mà đang ở cùng với người lạ trong không gian chỉ khoảng năm mét vuông.

Với tâm lý “cho chắc”, một số người đã bấm cả hai nút là mũi tên lên và xuống, thành ra thang máy cứ bị dừng lại giữa chừng, người đợi thì mất công hỏi “thang đang đi lên hay xuống?”, phải nói đây là hành động gây lãng phí điện vận hành và thời gian của người khác".

Báo Thanh Niên có bài "Học đi thang máy" cho rằng: "Đối với thang máy, người bên ngoài phải chờ người bên trong ra xong, thì mới đi vào. Đây cũng là nguyên tắc ứng xử khi lên xuống xe lửa, tàu điện, xe buýt...".

"Ý thức hành xử văn hóa không phải tự nhiên mà có, tất cả đều trải qua trui rèn. Ví dụ, người Nhật được đánh giá cao về ý thức bởi họ được dạy điều đó từ nhỏ. Tại Singapore, ở nhiều ga tàu điện ngầm, có cả bản hướng dẫn khách lên tàu phải chờ khách xuống tàu di chuyển trước. Nhờ đó, người dân nước này cũng quen thuộc hơn với văn hóa đi tàu điện ngầm", bài viểt dẫn chứng.

Một thành viên khác của Webtretho là bancothu đã đề ra một số nguyên tắc đi thang máy do bản thân tự đúc kết:

"1. Khi mình đang đứng ngoài chuẩn bị vào thang máy, cần đợi người bên trong ra hết mới vào. Mình cứ xông vào luôn, chặn đường người ta không ra được, thang máy đóng cửa, họ lại phải đi theo mình à? Nếu người khác cũng làm thế với mình thì sao?

2. Trước khi bước vào thang máy, nên ưu tiên người già, trẻ em, phụ nữ có bầu vào trước, mình nên ấn giữ ở ngoài để họ vào (ấn giữ để cửa luôn trong trạng thái mở). Nếu mình vào trong thang máy trước thì nên ấn giữ nút mở cửa từ bên trong để mọi người vào hết. Khi đi ra cũng ưu tiên những đối tượng trên ra trước.

3. Khi mình đang ở bên trong, chưa đến tầng của mình và có người vào tiếp, nếu đông người hoặc họ nhiều đồ, bận con nhỏ thì cần ấn giữ nút mở để họ kịp vào trong.

4. Nên giúp đỡ những người cùng đi thang máy khi họ có quá nhiều đồ, đang đẩy xe có trẻ nhỏ... (xách giúp vào trong, xách giúp ra ngoài, tay họ bận thì hỏi họ lên tầng nào để mình ấn giúp...). Trong trường hợp chỉ có một mình mình trong thang máy thì ưu tiên ấn giữ mở cửa, hoặc bảo người kia ấn giữ để mình bê đồ giúp cho.

5. Không ấn gọi thang máy để chơi hoặc giữ thang ở chỗ mình quá lâu không cần thiết. Làm vậy ảnh hưởng việc đi lại của người khác. Nhiều người thấy con mình thích chơi với thang máy nên cứ ấn gọi hoặc ấn giữ thang máy suốt. Rất phản cảm!".

Học viện Báo chí Tuyên truyền là một trong những trường đại học đã quan tâm tới văn hóa sử dụng thang máy. Đoàn trường đã có một chương trình tuyên truyền ứng xử văn minh khi dùng thang máy và đề ra 7 nguyên tắc:

"1. Xếp hàng thứ tự, ai đến trước vào trước, ai đến sau vào sau. Có thể ưu tiên, nhường chỗ cho người già, người khuyết tật, phụ nữ có thai, trẻ em...

2. Không đứng chắn lối ra và phải nhường cho người bên trong thang máy ra trước, sau đó bên ngoài mới vào.

3. Không dùng thang máy khi di chuyển lên xuống 2 tầng nhà, chỉ dùng thang bộ.

4. Chào hỏi mọi người gặp trong thang máy nhưng không quá ồn ào, to tiếng.

5. Không làm việc riêng trong thang máy gây ảnh hưởng đến người cùng đi

6. Không mang theo những thứ có mùi khó chịu hoặc gây khó chịu cho mọi người.

7. Không viết vẽ, dính kẹo cao su, hút thuốc lá...".

Nguyên tắc thứ 4 có lẽ nhắc đến việc sinh viên cần phải chào hỏi thầy cô khi gặp trong thang máy. Đặt trong bối cảnh của doanh nghiệp thì là CBNV cần chào hỏi các vị lãnh đạo, đặc biệt là những vị lãnh đạo lớn tuổi. Vấn đề này cũng cần được lưu tâm trong các chương trình đào tạo cho nhân viên mới, nhất là những người trẻ tuổi, mới thay đổi môi trường công tác.

PHẠM HÀO (tổng hợp)